Rachid Taha - The Definitive Collection

Γεννήθηκε το 1958 στην Αλγερία, αλλά στα δέκα του χρόνια βρέθηκε στην Γαλλία καθώς οι γονείς του μετανάστευσαν γυρεύοντας ένα καλύτερο μέλλον. Εκεί ο μικρός Rachid βιώνει στο πετσί του το ρατσισμό μέσα από τα προσβλητικά πειράγματα των συμμαθητών του, τόσο που αναγκάζεται να αλλάξει σχολείο. Εγκαταλείπει το σπίτι του το 1979 γυρίζοντας για ένα χρόνο όλη τη Γαλλία σαν πλασιέ βιβλίων. Επιστρέφει στους δικούς του που πλέον έχουν εγκατασταθεί σε ένα προάστιο της Λυών και μετά από διάφορες περιστασιακές δουλειές βρίσκει δουλειά σε ένα τοπικό εργοστάσιο κατασκευής συστημάτων θέρμανσης. Εκεί γνωρίζεται με δυο νεαρούς μουσικούς τον Mohammed και τον Moktar και αρχίζουν να παίζουν μαζί στο μεσημεριανό διάλλειμα.

Είναι αρχές της δεκαετίας του 80, και η Γαλλία μοιάζει με την σημερινή Ελλάδα. Το αυξανόμενο κύμα μετανάστευσης προκαλεί έξαρση των κοινωνικών ρατσιστικών αντανακλαστικών και ο ακροδεξιός Λεπέν είναι σε άνοδο. Όμως την ίδια εποχή, η δεύτερη γενιά μεταναστών αρχίζει να οργανώνεται, να υπερασπίζεται τα πολιτικά της δικαιώματα και να διεκδικεί κοινωνική ενσωμάτωση.

Ο Rachid τραγουδάει για την ανεκτικότητα, ενάντια σε κάθε είδους διακρίσεων και το γκρουπ που σχημάτισαν οι τρεις νεαροί Αλγερινοί ονομάστηκε Carte de Séjour (Κάρτα Παραμονής). Σε μια εποχή που τα περισσότερα γαλλικά γκρουπ ήταν αγγλόφωνα αυτοί τραγουδούσαν στα αραβικά. Συνεχίζουν να δουλεύουν στο εργοστάσιο και τα βράδια να δίνουν συναυλίες. Το 1984 ηχογραφούν την πρώτη τους δουλειά (Rhorhomanie) που κάνει εντύπωση, η επόμενη (Deux et demi) το 1986, έστειλε το γκρουπ στην πρώτη θέση της Γαλλικής μουσικής σκηνής.

Ανάμεσα στα τραγούδια του δίσκου περιλαμβανόταν και η ειρωνική διασκευή ενός γαλλικού πατριωτικού τραγουδιού που είχε κυκλοφορήσει μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1947, από τον Charles Trenet. Ήταν το Douce France (Γλυκιά Γαλλία). Και έγινε σάλος, απαγορεύτηκε από τα ραδιόφωνα και μάλιστα όταν το γαλλικό κοινοβούλιο συζητούσε πρόταση νόμου για την υπηκοότητα, το 1986, ο ίδιος ο υπουργός πολιτισμού Jack Lang μαζί με τον παλαίμαχο πλέον τροβαδούρο Charles Trenet το μοίρασαν στους εθνοπατέρες θέλοντας να δείξουν το ποιόν των …άθλιων μεταναστών που δεν σέβονται ιερό και όσιο. Ακούμε το Douce France, που περιλαμβάνεται στο νέο συλλεκτικό CD του The Definitive Collection.

Οι Carte de Séjour διαλύθηκαν το 1989, ο Rachid Taha όμως επέμεινε. Προσπάθησε, χωρίς επιτυχία, να συνεχίσει στο Λος Άντζελες, επισκέφτηκε για αρκετό καιρό τον τόπο καταγωγής του, το Οράν, αλλά επέστρεψε το 1990 με το πρώτο προσωπικό του άλμπουμ, το Barbès, από το όνομα ενός παρισινού προαστίου μεταναστών. Όμως τότε ξέσπασε ο πόλεμος στον Περσικό Κόλπο, τα γαλλικά ραδιόφωνα έκοψαν την μετάδοση τραγουδιών με αραβικούς στίχους. Ο Rachid όμως δεν το έβαλε κάτω, δεν σταμάτησε ποτέ να αγωνίζεται ενάντια στο ρατσισμό και τις διακρίσεις και να δένει σ' ένα μαγευτικό σύνολο τις βορειοαφρικανικές μουσικές καταβολές του με τον ακατέργαστο πανκ ήχο των φτωχών παρισινών βόρειων προαστείων. Ακολούθησαν τα CD Rachid Taha (1993), Ole Ole (1995) και Carte Blanche - Best of (1997). Η επιτυχία του ήρθε με το Diwân (που σημαίνει συλλογή ποιημάτων), το 1998, όπου περιλαμβανόταν και η επανεκτέλεση ενός παλιού αράβικου τραγουδιού της δεκαετίας του 60, του Ya Rayah (ο μετανάστης). Ένα πικρό τραγούδι, του Abderrahmane Amrani (περισσότερο γνωστού ως Dahmane El Harrachi), για την “κακούργα μετανάστευση”, ανάλογο με τα δικά μας του Στέλιου Καζαντζίδη. Τραγούδι που γνώρισε μεγάλη επιτυχία και τραγουδήθηκε σε πολλές γλώσσες, στην Ελλάδα από τον Γιώργο Νταλάρα με τον τίτλο “ Κι αν σε θέλω”, σε διασκευή (υποτίθεται) του Γκόραν Μπρέγκοβιτς και με στίχους του Μιχάλη Γκανά που το μετέτρεψαν σε ερωτικό (Κι αν σε θέλω κι αν με θέλεις τίποτα δε βγαίνει, στο μεσαίο το κατάρτι είμαστε δεμένοι). Ακούμε το Ya Rayah που επίσης περιλαμβάνεται στο The Definitive Collection.

Η επιτυχία είναι πια μπροστά του, το 2002 εμφανίζεται στο φεστιβάλ Womad, ο Carlos Santana διασκευάζει το κομμάτι του Kelma και του ανοίγει το δρόμο για την μουσική σκηνή των ΗΠΑ, ο Ρίντλεϊ Σκοτ περιλαμβάνει το Barra Barra στο σάουντρακ της ταινίας του "Μαύρο Γεράκι: Η κατάρριψη". Ακολουθούν τα άλμπουμ Made in Medina (2000), Live και Tékitoi (2004) όπου η καταπληκτική διασκευή του τραγουδιού Rock El Casbah των Clash (που ας σημειωθεί ότι γράφτηκε ως αντίδραση στην απαγόρευση του ροκ από τον Χομεϊνί) απογειώνει την μουσική του καριέρα. Το 2006 κυκλοφόρησε το Diwan 2 και πρόσφατα, σε αυστηρά περιορισμένη συλλεκτική έκδοση, το The Definitive Collection - Best Of που περιλαμβάνει και ένα DVD από την περιοδεία του στην Αλγερία.
Τα τραγούδια του αλγερινού μουσικού, που ξεκίνησε από τα γκέτο των μεταναστών στα φτωχικά προάστια των γαλλικών μεγαλουπόλεων ακούγονται σε όλο τον κόσμο. Ο ίδιος δεν ξεχνά, συνεχίζει να αγωνίζεται και συνεχίζει να είναι εκρηκτικός στη σκηνή, το διαπιστώσαμε στην συναυλία του στο 4ο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ, στην Αθήνα το 2006.